Ceny fotowoltaiki określają opłacalność każdego projektu pozyskiwania energii słonecznej. Łatwo sobie wyobrazić, że w przypadku, gdy ceny paneli przekroczą pewną kwotę, ich późniejsza eksploatacja nie przyniesie faktycznych korzyści. Oszczędności na zakupie prądu będą zbyt małe w stosunku poniesionych wydatków. W takim wypadku należy wcześniej zastanowić się, czy w ogóle warto podejmować decyzję o montażu takiego rozwiązania. W dzisiejszym świecie ważne jest, że przy ciągłych zmianach kosztów instalacji fotowoltaiki, w długim okresie jej ceny spadają. 

Jakie są trendy? Przyjrzymy się im, zaczynając od zwięzłego zarysowania historii.

Ile kosztowała fotowoltaika w poprzednich latach?

Jak najlepiej poznać i porównać ceny fotowoltaiki? Czy można zastosować jakiś przelicznik, wspólny mianownik? W tym wypadku najwygodniej zastosować wskazywanie ceny jednego kW (kilowata). Jest to jednostka powszechnie stosowana w branży energetycznej. Sprawdźmy zatem ile kosztowały w ostatnich latach produkty używane przy budowie instalacji, jak i praca specjalistów, w przeliczeniu na jeden kW mocy uzyskiwanej z fotowoltaiki.

Koszt surowców do budowy fotowoltaiki

Moduły fotowoltaiczne około roku 2010 kosztowały średnio około 10 tys. zł za kW. Pięć lat później cena spadła poniżej 4 tys. zł za kW. Dziś wynosi między 2 a 3 tys. zł za jeden kW, przy czym ceny wahają się zależnie od kursu walut, dostępności wybranej technologii czy popytu na rynku (popyt może być stymulowany między innymi programami dopłat).

Koszty montażu – czy tu też widać spadek cen?

Całkowity koszt montażu instalacji fotowoltaicznej jeszcze półtorej dekady temu wynosił ponad 16 tys. zł za 1 kW. Kilka lat później cena spadła o połowę, by w ostatnich latach spaść poniżej 4 tys. zł. Oznacza to aż czterokrotne zmniejszenie ceny.

Skąd biorą się te spadki? Wynikają przede wszystkim z:

• Obniżenia kosztów produkcji, w tym z zastosowania efektu skali
• Wdrażania tańszych technologii i metod wytwórczych
• Zwiększonej konkurencji na rynku – zarówno prefabrykatów, jak i usług montażu

Co składa się na cenę fotowoltaiki?

Na koszt zamontowania instalacji składają się przede wszystkim:

• Cena paneli (modułów)
• Koszt inwerterów
• Koszt konstrukcji, z czego najwięcej kosztuje dobrej jakości stelaż pod panele
• Dobrej jakości okablowanie
• Montaż

Co ciekawe, największy udział w całkowitym koszcie mają właśnie moduły fotowoltaiczne – od około 40%, do nawet połowy kosztu, w zależności od mocy. Inwertery to około 20% kosztu w najmniejszych rozwiązaniach, w największych to nieco ponad 5%. Konstrukcja i montaż to sprawa mocno indywidualna – zależy od warunków terenowych, techniki instalacji i indywidualnej oferty. Także koszt okablowania może się bardzo zmieniać – między innymi w zależności od długości przewodów i koniecznej ich wytrzymałości.

Jakie są trendy cen fotowoltaiki? Czy należy spodziewać się ciągłego spadku cen?

Teoretycznie tak. Można bowiem założyć, że wraz z rosnącą ciągle popularnością tego typu rozwiązań do pozyskiwania energii, ceny będą spadać. Dotyczy to jednak przede wszystkim długiego okresu. Można bowiem z dużym prawdopodobieństwem stwierdzić, że zwiększająca się powszechność fotowoltaiki będzie powodowała dalsze spadki – za 10 czy 20 lat zbudowanie własnej instalacji może być do udźwignięcia dla budżetów, które dziś nie mogą sobie pozwolić na podobne wydatki.

W krótszym, kilkuletnim okresie, może być jednak inaczej:

• W przypadku nadpodaży modułów fotowoltaicznych producenci ograniczają ich dostawy. Sytuacja taka powoduje też wycofanie się z rynku mniejszych podmiotów, co powoduje obniżenie konkurencji cenowej
• Fluktuacje na rynkach walutowych potrafią spowodować nagłą, skokowa zmianę cen fotowoltaiki, w tym zarówno modułów, jak i najważniejszych urządzeń – inwerterów
• Problemy z dostawami między inymi z Chin (głównie droga morską) potrafią podbić cenę na rynku docelowym

Wpływ na ceny fotowoltaiki ma też oczywiście inflacja. Jej przełożenie na realne możliwości nabywców jest nieco zmniejszane przez wzrost płac, przez co nominalna podwyżka nie jest dla klienta końcowego tak dotkliwa, jak można by się spodziewać.

Ile dziś kosztuje fotowoltaika?

Koszt całej instalacji zależy od wyboru modułów, sposobu instalacji, zastosowanych technologii, a także warunków terenowych. Jest to bardzo złożone zagadnienie, a ostateczna cena dyktowana jest także miejscem wybranym do podłączenia. Ceny różnią się bowiem od siebie także w zależności od województwa. W tym praktycznym artykule znajdują się wszystkie niezbędne informacje, by zacząć swoją przygodę z własną fotowoltaiką: https://kb.pl/oze/fotowoltaika/cena-paneli-fotowoltaicznych-ile-kosztuje-cala-instalacja/.

Warto też rozważyć kwestię własnego magazynu energii. Ogólny zarys tego tematu jest także przedstawiony we wskazanej publikacji. Zawiera ona rozeznanie w bieżących kosztach oraz ich zmianach, z uwzględnieniem wszystkich elementów kompletnej instalacji fotowoltaiki.

Monitorowanie sytuacji legislacyjnej

Dobrą praktyką jest także monitorowanie sytuacji w zakresie oferowanych dopłat rządowych
i warunków rozliczeń z dostawcami energii, w przypadku korzystania z własnej instalacji fotowoltaicznej. W ten sposób można wybrać najdogodniejszy moment na inwestycję w to odnawialne źródło energii. Może to być wręcz decydujące o opłacalności budowy, gdy budżet inwestycyjny jest bardziej napięty.